Het is biologisch gezien niet mogelijk om te verwerken, te helen en iets nieuws te leren als je autonome zenuwstelsel in overlevingsmodus staat. Je zult je ‘stoornis’ dus niet loslaten, ongeacht hoeveel je al weet.
Polyvagaal Theorie
De Polyvagaal theorie, ook wel de wetenschap van veiligheid genoemd is ontwikkeld door Stephen Porges, een Amerikaanse psychiater die vanaf eind jaren ’60 neurobiologisch onderzoek doet. De theorie biedt een neurobiologische verklaring hoe wij mensen en zoogdieren ons veilig kunnen voelen en verbinden met andere mensen en ook snel kunnen verdedigen. Het autonome zenuwstelsel (AZS) schat voortdurend risico’s in en bewaakt daarmee onze veiligheid. Ons lichaam doet dat dus al ver voordat we dat ons bewust zijn.
Porges onderscheidt drie verschillende circuits van zenuwbanen in het lichaam: het ventrale circuit van in contact zijn met jezelf en anderen, het sympatische circuit als we in de overlevingsstand van vechten/vluchten komen en het dorsale circuit als alles te veel is en we in een toestand van freeze, blackout, dissociatie of ineenstorting belanden.
Het zenuwstelsel bepaalt voor een groot deel hoe we ons voelen en hoe we functioneren. Het staat altijd in dienst van jou, ook al voelt dat soms heel anders.
Voor blijvend herstel is het belangrijk de manier waarop jouw zenuwstelsel in elkaar zit en je beschermt te leren kennen en je regulerend vermogen te herstellen en/of versterken.
De animatie hieronder legt helder en precies uit wat het zenwustelsel is en doet (bron: polyvagal institute).
SSP, het Safe and Sound Protocol
SSP is een luistertraining die is gericht op het kalmeren van het zenuwstelsel. Door te luisteren naar gefilterde muziek kunnen lichaam, emoties en gedachten tot rust komen. Het gebied in het binnenoor, waar de uiteinden van de zenuwbanen zich bevinden, wordt heel specifiek geprikkeld met geluidsfrequenties die bv. een moeder automatisch toepast in contact met haar baby.
Wanneer het zenuwstelsel (chronisch) ontregeld is kan het zijn dat het gewone dagelijks leven al een grote inspanning vergt en vele vormen van therapie teveel vragen. SSP is een passieve manier om kalmering teweeg te brengen en kan een essentiële stap zijn om vanuit meer rust traumaverwerking aan te kunnen gaan. Een essentieel onderdeel dus bij de behandeling van eetstoornissen.
SSP is gedurende 30 jaar ontwikkeld door Stephen Porges en sinds 2017 beschikbaar. Bodytolk is gecertificeerd om deze muziektherapie te mogen geven.
Meer lezen?
Op het Polyvagaal Platform kun je heel veel inhoudelijke informatie vinden over de polyvagaal theorie.
Ook zijn er goede boeken te vinden in de boekhandel, bijvoorbeeld ppolyvagaal theorie in therapie van Deb Dana.
