Een wanhopige vader belt mij voor zijn veertienjarige dochter, ze eet niet meer en is al drie keer opgenomen geweest in het ziekenhuis. Haar gewicht blijft maar met moeite op 41 kilo steken. Vader vraagt mij of het echt zo is dat er niets gedaan kan worden als zijn dochter aangeeft niet mee te willen werken. Dit is wat hem door de verschillende psychologen en onderzoekers is verteld. Nu zit ze in een dagopvang waar ze de hele dag spel en andere bezigheden krijgt aangereikt, er is van behandeling geen sprake en de situatie verslechtert alleen maar.
Een interessante vraag, kan zijn dochter echt niet geholpen worden? En wat betekent dit voor de mensen die van haar houden? Haar ouders, een broer of zus, haar vriendinnen of haar vriendje? De wanhoop was voelbaar, evenals de machteloosheid en het grote verdriet. Het klonk door in de zachte breekbare stem die ja of nee zei als ik iets vroeg.
Wat zit er achter de NEE?
Ieder mens heeft het recht om over zichzelf te beschikken en dat betekent concreet dat je niet tegen je wil behandeld kunt worden, ook niet als je nog een tiener bent en bij je ouders woont. Dus in zoverre klopt het wat vader te horen kreeg op deze vraag. Wat echter onbesproken blijft is wat er achter de nee van zijn dochter zit. Wat maakt dat zij niet de keuze maakt voor herstel? Is ze echt nog niet ziek genoeg om te beseffen wat er met haar aan de hand is zoals vader indirect werd gezegd?
Natuurlijk niet, ze weet heel goed hoe het met haar is, ze weet heel goed dat dit de verkeerde kant op gaat en dat de Anorexia haar er uiteindelijk onder zal krijgen als er niets veranderd. Maar er is nog iets dat alleen zij weet, en dat is dat ze zich niet gezien en gehoord voelt. Ze wil niet worden benaderd als een patiënt met een stoornis, als iemand die het allemaal niet meer op een rijtje heeft. Als iemand die een zeer ernstig probleem heeft, want dat is wat ze te horen kreeg: ‘Jij bent een moeilijk en zwaar geval.
Ze wil worden gezien voor wie ze echt is, een meisje met een uniek verhaal, met een eigen gezicht achter de Anorexia.
Stellen we wel de juiste vragen?
Worden eigenlijk wel de juiste vragen gesteld als er een jongen of meisje voor je staat met emotionele problemen, gedragsproblemen of een eetstoornis? Ik denk van niet. Laten we de vraag eens hardop stellen wat de betekenis zou kunnen zijn van de NEE van dit meisje van veertien jaar. Wat probeert zij duidelijk te maken?
Wat ik veel zie in mijn praktijk is dat jonge kinderen en tieners heel precies weten hoe het zit en wat ze nodig hebben. Ze voelen haarscherp aan of de persoon die voor ze staat hen echt begrijpt en aanvoelt of niet. Waar de meeste volwassenen in hoge mate vertrouwen halen uit de hoeveelheid kwalificaties, opleiding en ervaringscijfers zijn vinden kinderen dit amper interessant. Zij voelen intuïtief aan wat mogelijk is en vertrouwen nog blind op dit gevoel. Ik zou dus willen voorstellen om vragen te stellen aan je kind over deze klik, over wat hun buikgevoel zegt, over het vertrouwen dat ze al of niet hebben ervaren en over wat ze zelf het liefste willen.
Een basisvoorwaarde voor herstel van een eetstoornis is vertrouwen hebben in de behandelaar en nabijheid kunnen ervaren. Kortom de behandelaar moet zich emotioneel kunnen en willen verbinden met de jongen of het meisje die is vastgelopen. Ieder mens heeft in elke relatie behoefte aan emotionele verbinding, en dit speelt nog sterker bij een eetstoornis. Immers als je getroffen wordt door een eetstoornis voel je vaak geen enkele verbinding meer met jezelf.
Een ander mogelijk antwoord op de vraag wat de boodschap is van het meisje dat NEE zegt is dat ze duidelijk wil maken dat het probleem niet thuishoort bij haar. Ja natuurlijk is zij toch echt degene die het verstoorde eetgedrag vertoont, zij is immers degene die ziek is geworden. Dat betekent desondanks niet dat de oorzaak van het probleem ook altijd bij haar ligt.
Spiegel
Kinderen en jongeren met een eetstoornis blijken allemaal zeer sensitief en pikken alles op wat er speelt in hun directe omgeving, of je als ouder nu wel of niet hiervan bewust bent. Ze laten zien met hun gedrag wat ze oppikken bij de ander. Spiegelen noemen we dit ook wel.
Elke ouder neemt een rugzakje met bagage mee uit het verleden en de eigen opvoeding. De meeste ouders staan er echter niet bij stil dat deze (familie)patronen die soms al generaties oud zijn onbewust worden doorgeven aan hun kind. Kinderen voelen precies aan waar de zwakke plek zit en op welk punt hun ouders niet volledig in hun kracht staan, waar ze nog oude pijn bij zich hebben of behoeften hebben die nooit vervuld zijn.
Je kind nodigt je dus eigenlijk uit om een bewustwordingsproces aan te gaan en de eetstoornis vraagt erom heel goed te gaan luisteren naar wat je kind je wil vertellen. Achter het meest uitdagende kind zit paradoxaal genoeg vaak de grootste levensles verscholen. En jij als ouder bent precies de juiste persoon om jouw kind te helpen.
Een andere belangrijke voorwaarde voor herstel van een eetstoornis is dan ook het gezinssysteem. Het is van essentieel belang dat ouders zich bewust worden van hun eigen handelen, strategieën, angsten of onvervulde levensbehoeften. Door je als ouders actief te verbinden met je kind vanuit je eigen proces haal je de lading bij je kind weg en los je onbewuste emotionele bagage die je kind bij zich draagt op.
Jij als ouder draagt automatisch bij aan de oplossing voor het eetprobleem, hoe mooi kan het zijn?
Wil je meer weten of hier samen over verder praten neem dan gerust contact met ons op. Wij geven actuele psycho-educatie over eetstoornissen en leggen je veel uit over hooggevoeligheid, over wat er gebeurt in het brein bij een eetstoornis en wat basisvertrouwen hiermee te maken heeft.
Klik HIER voor een kennismaking (inclusief psycho-educatie) of bel ons voor een afspraak.